Είναι
η αρσενική προσωποποίηση του ασυνείδητου στη γυναίκα που εκδηλώνεται
σπάνια με τη μορφή ερωτικών φαντασιώσεων. Χαρακτηριστικό της αρσενικής
ψυχής είναι ότι παράγει γνώμες που στηρίζονται σε εξίσου ασυνείδητες
προηγούμενες υποθέσεις. Αυτές οι γνώμες έχουν το χαρακτήρα σταθερών
πεποιθήσεων που δεν κλονίζονται εύκολα ή αξιωμάτων που το κύρος τους
είναι φαινομενικά απρόσβλητο. Οι γνώμες αυτές δεν είναι καθόλου προϊόντα
σκέψης. Υφίστανται ωστόσο και υποστηρίζονται τόσο θετικά και με μεγάλη
πίστη ώστε η γυναίκα δεν έχει την παραμικρή αμφιβολία γι’ αυτές.
Ακόμη
και σε μία γυναίκα πολύ θηλυκή εξωτερικά το άνιμους μπορεί να εκδηλωθεί
με σκληράδα και να φανεί ανελέητο. Συγκρούεται ξαφνικά στη γυναίκα με
κάτι πεισματικό, ψυχρό, ολότελα απρόσιτο. Το άνιμους μπορεί να
επαναλαμβάνει στην ψυχή της γυναίκας: «-Το μόνο που επιθυμώ στον κόσμο
είναι ν’ αγαπηθώ και αυτός δεν μ’ αγαπά...ή: - Δύο λύσεις υπάρχουν σ’
αυτή την περίπτωση και είναι και οι δύο κακές.... Το άνιμους δεν
πιστεύει στις εξαιρέσεις. Σπάνια μπορούμε ν’ αντικρούσουμε μία γνώμη που
βγαίνει από το άνιμους γιατί είναι συνήθως αληθινή με μία πιο γενική
αλήθεια, σπάνια όμως ταιριάζει στην ιδιαίτερη περίπτωση που εξετάζουμε.
Ενσαρκώνεται
κάτι σαν κουκούλι ονείρων, πόθων, κρίσεων που ορίζουν τον κόσμο «έτσι
όπως θα’ πρέπει να είναι» και αποκόβει τη γυναίκα από την πραγματικότητα
και την ενεργητική ζωή. Συμβολισμούς του άνιμους συναντάμε στα
παραμύθια με τον βασιλιά των νεκρών (Άδης-Περσεφόνη) ή με τον Κυανοπώγων
που σκοτώνει όλες τις γυναίκες του. Προσωποποιεί εδώ όλες τις
μικροσυνείδητες, ψυχρές και ολέθριες σκέψεις που πλημμυρίζουν τη γυναίκα
κυρίως όταν ξεφεύγει από μία ανάγκη που της υπαγορεύει το αίσθημα.
Διαμορφώνεται
από τον πατέρα της γυναίκας. Συχνά έχει συλλογικό χαρακτήρα,εξαιτίας
του οποίου οι γυναίκες λένε (όταν το άνιμους μιλάει με το στόμα τους:
«κάποιος», «όλοι», «αυτοί» κ.α. Η αρσενική ψυχή μοιάζει μάλλον με μία
συγκέντρωση πατεράδων ή κάποιου είδους αξιωματούχων που από καθ’ έδρας
εκφέρουν ακαταμάχητες λογικές κρίσεις. Αν εξεταστούν προσεκτικότερα οι
ακριβολόγοι αυτοί δικαστές αποδεικνύεται ότι είναι κυρίως ρητά και
γνώμες που μαζεύτηκαν λίγο-πολύ ασυνείδητα από την παιδική ηλικία και
συμπιέστηκαν σ’ ένα κανόνα μέσης αλήθειας, δικαιοσύνης, και λογικότητας
που όταν λείπει ένας συνειδητός και ικανός δικαστής (όπως συμβαίνει
συχνά) αμέσως σου προσφέρει μία γνώμη.
Ασυνείδητες
διαθέσεις από το άνιμους μπορεί να είναι μία περίεργη παθητικότητα,
παράλυση όλων των αισθημάτων ή μία βαθιά ανασφάλεια που οδηγεί στο
τίποτα. Δυστυχώς πρόκειται για μία κατοχή του Εγώ κατά τη διάρκεια της
οποίας ταυτιζόμαστε με σκέψεις και αισθήματα που νομίζουμε ότι
προέρχονται από εμάς ένω πρόκειται για προσωποποιήσεις του ασυνείδητου
που κυριεύουν το πνεύμα μας. Μονάχα όταν σταματήσει αυτή η περίοδος της
«κατοχής» διαπιστώνουμε με τρόμο ότι είπαμε και κάναμε πραγματικά
διαμετρικά πράγματα σε σχέση με τις σκέψεις και τα πραγματικά μας
αισθήματα κι ότι ήμασταν έρμαιο ενός παράξενου ψυχικού παράγοντα.
Και
η αρσενική ψυχή προβάλλεται εξίσου συχνά όπως και η θηλυκή. Οι άνδρες
που παρουσιάζονται σαν ιδιαίτερα κατάλληλοι για τις προβολές αυτές είναι
είτε περιφερόμενα αντίγραφα του ίδιου του Θεού που γνωρίζουν τα πάντα ή
διαφορετικά παρεξηγημένοι «λεξομανείς» που έχουν την ικανότητα να
μεταφράζουν την κοινότυπη πραγματικότητα με την ορολογία της
μεγαλοπρέπειας χρησιμοποιώντας ένα απέραντο μακροσκελές λεξιλόγιο. Η
αρσενική ψυχή έχει μία εξαιρετική αδυναμία σε δύσκολες και ασυνήθιστες
λέξεις που λειτουργούν σαν υποκατάστατο του μισητού έργου του στοχασμού.
Θετικές επιδράσεις του άνιμα είναι η προσωποποίηση στη γυναίκα του πνεύματος πρωτοβουλίας,το θάρρος,η τιμιότητα το πνευματικό βάθος. Με τη μεσολάβηση του άνιμους η γυναίκα μπορεί να συνειδητοποιήσει τη μυστική εξέλιξη της προσωπικής και πνευματικής της κατάστασης και να βρει το δρόμο για μία πιο έντονη πνευματική ζωή.Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν πάψει να προσκολλάται σε απόλυτες ιδέες. Η γυναίκα πρέπει να βρει το θάρρος να θέσει υπό αμφισβήτηση τον ιερό χαρακτήρα των πεποιθήσεων της. Μόνο τότε μπορεί ν’αφομοιώσει τις υποδείξεις του ασυνείδητου ιδίως όταν εναντιώνονται στις ιδέες του άνιμους. Μόνο τότε μπορεί να εκδηλώνεται το Εαυτό και η γυναίκα μπορεί να καταλαβαίνει τις προθέσεις του.
Στάδια εξέλιξης άνιμους
1.Συμβολίζεται από τον Ταρζάν και προσωποποιεί τη φυσική δύναμη και σεξουαλικότητα.
2.Συμβολίζεται από τον ποιητή Σέλλευ. Εδώ έχουμε το πνεύμα της πρωτοβουλίας(άνδρας της δράσης) και την ικανότητα να λειτουργεί οργανωτικά .
3.Συμβολίζεται από τον Λ.Τζώρτζ(πολιτικός ρήτορας). Εδώ το άνιμους γίνεται «Ο λόγος» και παρουσιάζεται συχνά με τα χαρακτηριστικά ενός καθηγητή ή ιερέα.
4.Συμβολίζεται από τον Γκάντι ενσάρκωση της σκέψης. Είναι ο σοφός που ανακαλύπτει την αλήθεια.Αυτό είναι το ανώτερο στάδιο όπου το άνιμα γίνεται μεταβιβαστής της θρησκευτικής εμπειρίας και δίνει καινούργιο νόημα στη ζωή.
Στην πιο εξελιγμένη του μορφή το άνιμους συνδέει καμιά φορά τη γυναίκα με την πνευματική εξέλιξη της εποχής της και την κάνει να είναι πιο επιδεκτική από τον άνδρα στις δημιουργικές ιδέες. Γι’ αυτό το λόγο σε πολλές χώρες ανέθεταν στις γυναίκες το καθήκον να διαβάζουν το μέλλον ή τη θέληση των θεών. Η δημιουργική τόλμη του θετικού άνιμους εκφράζει καμιά φορά σκέψεις ή ιδέες που παρακινούν τους ανθρώπους να ρίχνονται σε καινούργια τολμήματα.
Η κατάκτηση της ισορροπίας
Επειδή
τα πράγματα του εσωτερικού κόσμου μας επηρεάζουν με περισσότερη δύναμη
ακριβώς επειδή είναι ασυνείδητα είναι αναγκαίο γι’ αυτόν που επιθυμεί να
προοδεύσει στην αυτοκαλλιέργεια -κάθε εκπολιτιστική κίνηση αρχίζει από
το άτομο- να καταστήσει αντικειμενικές τις επιδράσεις της λανθάνουσας
πλευράς της ψυχής του (αρσενικής ή θηλυκής ανάλογα) και να προσπαθήσει
να κατανοήσει τι μυνήματα κρύβονται πίσω απ’ αυτές τις επιδράσεις.
Μ’αυτό τον τρόπο προσαρμόζεται στο αόρατο και προστατεύεται απ’ αυτό.Δεν
μπορεί να επέλθει καμία προσαρμογή χωρίς παραχωρήσεις και στους δύο
κόσμους.Απ’ τη μελέτη των απαιτήσεων των 2 κόσμων
(εσωτερικού-εξωτερικού) και τη μεταξύ τους σύγκρουση επακολουθεί το
ενδεχόμενο και το αναγκαίο.Στον Δυτικό κόσμο εξάλλου η συνειδητότητα μας είναι εξωστρεφής και ο εσωτερικός μας κόσμος παραμένει στο σκοτάδι. Πολλές όμως απ’ τις αναστατώσεις και ενοχλήσεις μας είναι συμπτώματα εσφαλμένης προσαρμογής στις συνθήκες αυτού του εσωτερικού κόσμου.
Πρέπει καταρχήν τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα να συνειδητοποιήσουν ότι διαθέτουν μία εσωτερική πραγματικότητα - εκτός από την εξωτερική για να ανακαλύψουν τις λανθάνουσες τάσεις της ψυχής μας. Αυτή η συνομιλία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική όταν είμαστε σε κατάσταση θυμικής διέγερσης και αφήνουμε αυτή τη διέγερση να εκφραστεί ελεύθερη από κάθε ορθολογιστική κριτική.Πρέπει να μιλάμε στην «άλλη» πλευρά της ψυχής μας με ερωτήσεις-απαντήσεις σαν να απευθυνόμαστε σ’ ένα πραγματικό πρόσωπο στενά συνδεδεμένο μαζί μας μέχρι να έχουμε ένα ικανοποιητικό τέλος στη συζήτηση.Έτσι καταφέρνουμε την ήρεμη παρακολούθηση και διαπαιδαγώγηση της «άλλης»πλευράς (άνιμους-άνιμα).
Όταν
το άτομο αφού αγωνιστεί σοβαρά και επίμονα καταφέρει να μην ταυτιστεί
με τον άνιμους ή την άνιμα τότε το ασυνείδητο αλλάζει όψη και
παρουσιάζεται με καινούργια συμβολική μορφή που αντιπροσωπεύει τον βαθύ
πυρήνα της ψυχής (Εαυτό). Αυτός ο πυρήνας προσωποποιείται στα όνειρα της
γυναίκας από ένα ανώτερο θηλυκό πρόσωπο(ιέρεια,μάγισσα, θεά της φύσης ή
του έρωτα, μητέρα-γη). Στην περίπτωση του άνδρα θα εκδηλωθεί με τη
μορφή ενός ιεροφάντη, μυσταγωγού, ή τη μορφή ενός γέρου-σοφού, με το
πνεύμα της φύσης κ.α.
Με αυτή τη διαδικασία
επιτυγχάνεται η εκπαίδευση και η εναρμόνιση της θηλυκής ψυχής του άνδρα
με την αρσενική ψυχή της γυναίκας έτσι ώστε να λειτουργούν θετικά και
βοηθητικά για το άτομα και συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά στις
σχέσεις του με το αντίθετο φύλο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.Ο Άνθρωπος και τα Σύμβολα του : ΚΑΡΛ ΓΙΟΥΝΓΚ
2.Άνιμους και Άνιμα: ΕΜΜΑ ΓΙΟΥΝΚ
